Opkroppen & ontploffen

Ben je iemand die zaken die hem dwarszitten opkropt en bij de zoveelste situatie ontploft? Wil je jezelf in de hand houden? Dan is dit artikel jou op het lijf geschreven. Lees meer…

Je kent vast wel een situatie waarin iemand iets doet of juist iets na laat, wat je niet lekker zit zonder dat je dit bespreekt. De betreffende persoon blijft dezelfde dingen doen of nalaten en het begint je meer en meer dwars te zitten. Je gaat van irritatie naar kwaadheid en ontploft als je bij woede aankomt. Jij bent ontevreden over je reactie en de ander zag het niet aankomen en schrikt van jouw felle reactie. Herkenbaar scenario?

Wat gebeurt hier eigenlijk?
Laten we bovenstaande illustreren aan de hand van een temperatuurmeter. Je zit lekker in je vel, geen wolkje aan de lucht en de temperatuurmeter staat op 0 graden. Vervolgens gebeurt er tussen jou en de ander iets wat je niet zint. Je temperatuur rijst naar 10 graden of hoger.
Hetzelfde herhaalt zich en je temperatuur stijgt weer en bij de volgende keer weer. Totdat je bij een kookpunt aankomt en als een vulkaan uitbarst. De vergelijking met een vulkaan is bewust gekozen. Net als bij een vulkaan bouwt de druk zich van binnen uit op en met de uitbarsting komen ook de onderste lagen mee.

De persoon krijgt een reactie van je die beladen is door alle situaties die je hebt binnengehouden. Je toon, houding en woordgebruik kunnen hierdoor uit verhouding zijn ten opzichte van wat er op dat moment eigenlijk gebeurt. Die reactie komt voor de ander waarschijnlijk onverwacht, want doordat je het de hele tijd hebt binnengehouden is hij hier niet mee bekend.

Gevolgen voor jezelf en de ander

Je bent uitgebarsten of misschien wel voor de zoveelste keer uitgebarsten. Ben je tevreden over hoe je reageerde? Past dit eigenlijk wel bij je om zo te reageren? Het is er wel uit, maar ten koste van wat? Hoe is de situatie gegaan, heb je dingen gezegd waarvan je spijt hebt en die je eigenlijk te ver vindt gaan? Is het misschien zelfs niet bij woorden gebleven? Heb je met spullen gegooid of ben je iemand te lijf gegaan? Wat voor effect heeft dit op de relatie met de persoon in kwestie? Hoe reageert je omgeving op je, je leidinggevende, je collega’s, je vrienden, familie en gezin?

Redenen waarom je niets zegt
Er kunnen allerlei redenen zijn waarom je niets zegt als bepaald gedrag van de ander je stoort, zoals:

  • Een conflict willen vermijden
  • De situatie relativeren en je gevoel opzij zetten
  • Niet durven er iets over te zeggen
  • Niet weten hoe je er iets over kan zeggen
  • De ander niet willen kwetsen
  • Etc.

Wat je redenen ook zijn, deze belemmeren je wel en maken dat je alles binnen houdt. De sleutel tot het oplossen van dit probleem is echter te vinden in deze redenen. Alleen kom je er vaak moeilijk achter en begeleiding van een deskundige is hier dan ook op zijn plek.

Oplossing
Als je er voor kiest om jezelf meer in de hand te willen houden, is het belangrijk dat je je realiseert dat je een aandeel hebt in de situatie. Jouw verantwoordelijkheid is het dat je niet tijdig aan de bel trekt, waardoor het zich meer en meer opstapelt en je uit eindelijk ontploft.

Als je jouw gedrag hieromtrent wilt veranderen kun je op iemand afstappen die je erbij kan helpen. Een kort traject kan je al heel ver brengen. In mijn begeleiding ga ik kijken wat er zich in de kern afspeelt:

  • Onderzoeken wat je tegenhoudt om zaken die je dwars zitten te bespreken
  • Blokkade(s) opheffen
  • Je vaardigheden verbeteren om zaken constructief te bespreken.

Daarnaast leer ik je ook:

  • Te herkennen in welk temperatuurgebied je zit.
  • Gebruik te maken van een noodplan zolang je de vaardigheden nog niet helemaal onder de knie hebt.

In mijn begeleiding merk ik dat het nodig is dat de klanten ruimte hebben om met dit onderwerp aan de slag te gaan. Als klanten op de temperatuurmeter het kookpunt hebben bereikt, dient er eerst gewerkt te worden aan het verminderen van de druk. Je moet immers ruimte hebben om iets nieuws te kunnen leren. Of zoals het volgende gezegde aangeeft:

“Je moet het dak repareren wanneer de zon schijnt.”
John F. Kennedy